هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
سنگ یشم چیست ؟ تشخیص سنگ یشم،انواع آن ،خصوصیات ،ویژگی و ….
سنگ یشم چیست ؟
تاریخچه :
یشم از ابتدای تاریخ بشری در همه قرون و اعصار وجود دارد . اینکه بسیاری می گویند یشم خاستگاهی چینی دارد ، غلط است . نمونه های باستان شناسی یشم زیادی از سراسر جهان موجود است . پهنه پراکنش بهره وری این کانی از کل قاره آمریکا شروع می شود و تا اروپا ، آفریقا و سپس آسیا می رود . البته نوع سنگ و کاربرد آن در هر منطقه متفاوت است . یشم های باستانی اروپا سنگ تبر نام داشت . در ابتدا انسان های اولیه از آن برای ساخت سلاح استفاده می کردند . بعد ها در قرون وسطی از آن برای ساخت جواهرات استفاده شد . رنگ آن سیاه و از کانی کلرو ملانیت تشکیل می شود . این کانی از استحکام بالایی بر خوردار است لذا برای کاربرد های فیزیکی مناسب است .
یشم در آسیای شرقی داستان متفاوتی دارد . هر وقت صحبت از یشم می شود همگان از چین نام می برند . اما واقعیت اینجاست که چین بزرگترین مصرف کننده است و از لحاظ تولید از اولین ها نیست . البته در چین نیز معادن یشم وجود دارد . اما سنگ معادن چینی کیفیت معادن برمه را ندارند . در حال حاضر اکثر سنگ های با کیفیت موجود در بازار از معادن برمه به بازار می آیند . در این سال ها چین سعی زیادی دارد که با کمک نیرو های نظامی برمه تملکی استعمار گونه بر این معادن داشته باشد . زیرا یشم های این منطقه گاها تا کیلویی سه میلیون دلار قیمت دارند . با این حال معادن یشم آسیای شرقی از قدیمی ترین معادن این سنگ می باشند . بطوریکه از قدیم الایام بین امپراطوران چین و هند و پادشاهان ایران بر سر این معادن رقابت های خونینی وقوع می پیوسته است .
کانی شناسی سنگ یشم :
در واقع دو کانی مجزا وجود دارند که هردو یشم نام گزاری می شوند . کانی نفریت و جدیت هر دو یشم نامیده می شوند . نفریت از جدیت ارزان تر است . جدیت از پیروکسن ها و نفریت از آمفیبول ها است .
مشخصات کانی شناسی نفریت :
فرمول شیمیایی : سیلیکات آبدار آهن و منیزیم و کلسیم
Ca2(MgFe)5{OH2Si4O11}2
سختی : 6 تا 6.5
خاصیت مغناطیسی : ندارد
رنگ خاکه : سفید
منشا تشکیل : دگرگونی و آمفیبول های موجود در افیولیت ها
پاراژنز : تالک و کلریت
سیستم تبلور : مونو کیلینیک
ژیزمان : اوراسیا ، ایتالیا ، تایوان ، نیوزلند ، جنوب چین ، کانادا و کلمبیا
جلا : شیشه ای
رخ : کامل مطابق با سطح
شفافیت : شفاف تا مات
رنگ : سبز تیره تا روشن ، خاکی
کانی شناسی جدیت :
فرمول شیمیایی : سیلیکات آلومینیوم و سدیم
Na Al (SiO2)3
سختی : 6.5 تا 7
خاصیت مغناطیسی : ندارد
رنگ خاکه : سفید
منشا تشکیل : کسلش و دگرگونی گرمایی حرکتی
پراژانز : گلوکوفان ، آلبیت و آلماندین
سیستم تبلور : مونوکلینیک
ژیزمان:ایتالیا ، میانمار ، ژاپن ، چین ، روسیه ، آمریکا و فرانسه
جلا : چرب و شیشه ای
رخ : خوب
شفافیت : شفاف تا نیمه شفاف
رنگ : سبز ،سفید و ارغوانی
ذخایر و معادن:
یشم در مناطق گوناگونی از زمین یافت می شود . پیدایش سنگ یشم ارتباط نزدیکی با کافت ورقه اقیانوسی دارد . البته این جمله بدان معنا نیست که این سنگ فقط مربوط به افیولیت هاست . بلکه در هر منطقه ای که قسمتی از پوسته اقیانوسی توسط قاره ای جدا یا بالا آمده باشد این کانی شکل می گیرد . پس این جمله بدان معناست که گاهی پیدا شدن این سنگ می تواند به ما کمک کند تا منشا توده های آذرین آن منطقه را بهتر بشناسیم .
بسیاری از دوستان اکثرا تنها افیولیت ها را منشا اصلی یشم می دانند . اما مواردی موجود هستند که یشم های اعلا بدون همراهی سرپانتین یافت می شوند . این بدان معناست که در اطراف این سنگ در این مناطق خبری از کانی های گلوکوفان و آلبیت نیست . البته باید توجه داشت که لازمه تشکیل سنگ یشم زلزله های قدرتمندی است که بتواند کانی های لازمه تشکیل یشم را با یکدیگر میکس کند .
از ذخایر و معادن فعلی جهان می توان از معادن برمه ، روسیه ، چین ، برزیل ، استرالیا و آفریقا نام برد . معادن برمه منشایی افیولیتی دارند . سنگ ها از بین میکا های تجزیه شده و سرپانتین یافت می شوند . یشم های روسیه دو منشا افیولیتی و کافت های میان قاره ای دارند لذا بیشتر آنها نفریت هستند . نمونه های چینی منشا نزدیکی با برمه ای دارند اما در مقیاس بالا و کیفیت معادن برمه نیستند . کانی های متعلق به برزیل ، استرالیا و آفریقا نیز متعلق به آتشفشان های عمیق باستانی و کافت های میان قاره ای دوره های اولیه زمین هستند .
نفریت :
از مطالعه ترکیب شیمیایی این سنگ به راحتی می توان به مکان تشکیل آن پی برد . این کانی تنها به افیولیت ها تعلق دارد . اگر به ترکیب شیمیایی آن دقت کنید متوجه کاتیون های منیزیم و آهن آن می شوید . این بدان معناست که این نوع از آمفیبول از دگرگون شدن مواد موجود در کانی های بازیک همچون زبرجد تشکیل می شود . نفریت در افیولیت ها بسیار حجم بیشتری نسبت به جدیت را تشکیل می دهد . ترکیبات سیلیکات آلومینیوم که در ساختار سرپانتین شرکت می کند یا نفریت یا بسیار نزدیک به آن است . البته در بعضی مواقع نادر جدیت هم ساختار سرپانتین ها شرکت می کند . این کانی از جدیت نرم تر و همچنین ارزان تر است . تم های رنگی این سنگ به زیبایی و قدرت جدیت های مرغوب نیستند .
جدیت :
این سنگ معروف ترین و قیمتی ترین عضو خانواده پیروکسن ها است . جدیت در افیولیت ها و فعالیت های آتشفشانی باستانی مربوط به لبه قاره ها و اقیانوس های از بین رفته بین قاره ای شکل گرفته اند . مورد دوم جایی است که تا به حال زمین شناسان مطالعه دقیقی از آن انجام نداده اند . این مورد به خاطر جدایش کاتیون های مزاحم منیزیم از کانی نفریت خبری نیست . کمبود منیزیم باعث می شود تا کاتیون های آهن و کلسیم نیز وارد واکنش نشوند . از طرفی به دلیل آلودگی مختصر پوسته قاره ای سدیم و آلومینیوم بیشتری برای تشکیل جدیت وجود دارد . تنها چیز مورد نیاز برای تشکیل جدیت از این ترکیب گسلش می باشد . الیته در مکان های افیولیتی این کانی در قسمت های فوقانی تر و کناری تر نسبت نفریت تشکیل می شود .
بازار سنگ یشم :
این سنگ بر حسب پراکنش معادن اصلی خود دارای چند بازار محلی و بین المللی می باشد . این سنگ چندین بازار محلی در برمه ، یک بازار اصلی در برمه ،دو بازار اصلی در چین و یک بازار بین المللی دیگر نیویورک دارد . سایر بازار های موجود در جهان نیز بیشترمتکی به بازار های چین هستند . خرید و فروش این سنگ تنها کار افراد خبره است . زیرا قیمت نمونه های درجه یک آن به میلیون دلار می رسد . نمونه های دوبلت یا بهسازی شده این سنگ در بسیاری از بازار ها وجود دارد . بطور مثال به شخصه بسیار مشاهده نموده ام که نمونه های بهسازی آن در بازار های داخلی به خصوص نمایشگاه های سنگ فروخته می شود .
متاسفانه در بسیاری از موارد فروشندگان حین فروش سنگ سرپانتین را یشم می نامند و خریدار که بر حسب سلیقه به دنبال یشم است دچار اشتباه می شود . هر چند که خیلی از مواقع فروشنده همان قیمت سرپانتین را محاسبه می کند اما خریدار بعد ها وقتی به یشم واقعی برخورد می کند به قیمت آن اعتراض می کند .
جهت مشاهده سایر مقالات به لینک زیر مراجعه فرمایید :
https://manasang.ir/category/blog/
ما را در اینستاگرام دنبال کنید :